Η Εκεχειρία των Χριστουγέννων

Natale durante la prima guerra mondiale Il giorno di Natale del 1914, nel primo anno della prima guerra mondiale, i soldati tedeschi, inglesi e francesi disobbedirono ai loro superiori e fraternizzarono con “il nemico” lungo due terzi del fronte occidentale. Le truppe tedesche innalzarono alberi di Natale fuori delle trincee con le scritte “Buon Natale.” “Voi non sparate, noi non spariamo.” A migliaia, le truppe attraversarono la terra di nessuno su cui giacevano sparsi corpi in decomposizione. Cantarono i canti di Natale, si scambiarono le foto dei cari rimasti a casa, condivisero le razioni, giocarono a calcio, arrostirono persino alcuni maiali. I soldati abbracciarono gli uomini che solo poche ore innanzi cercavano di uccidere. Si misero d’accordo per avvertirsi se i superiori li avessero obbligati a imbracciare le loro armi e di mirare in alto. Stava succedendo il disastro: soldati che dichiarano la loro fratellanza e che rifiutano di combattere. I generali, da tutte e due le parti, dichiararono questo pacificarsi spontaneo come tradimento e pertanto conforme alla corte marziale. Entro marzo 1915 il movimento di fraternizzazione era stato sradicato e la macchina di morte rimessa completamente all’opera. Al momento dell’armistizio nel 1918, quindici milioni di persone erano state massacrate. Poche persone sanno la storia della tregua di Natale. I capi militari non hanno infranto le loro regole per renderla pubblica. Il giorno di Natale del 1988, una cronaca nel Boston Globe accennava che una radio FM locale aveva mandato in onda “Natale nelle trincee,” una ballata sulla tregua di Natale, parecchie volte e c’era stato un effetto stupefacente. A Boston, la canzone era diventata il pezzo più richiesto durante le feste su parecchie stazioni FM. La storia della tregua di Natale va contro la maggior parte delle cose che ci hanno insegnato circa la gente. Ci fa dare un’occhiata di un mondo come vorremmo che fosse e dice, “Questo, una volta, è veramente accaduto.” Ci ricorda di quei pensieri che manteniamo celati, fuori della portata della TV e degli articoli di giornale che ci dicono come la vita umana sia insignificante e meschina. È come sentire che i nostri desideri più profondi in verità sono giusti: realmente il mondo potrebbe essere differente.

*****

Τα Χριστούγεννα του 1914, το πρώτο χρόνο του πρώτου παγκόσμιου πολέμου, οι στρατιώτες Γερμανοί, Άγγλοι και Γάλλοι, μη υπακούοντας στους ανωτέρους τους άρχισαν να αδελφοποιούνται με τον "εχθρό" στα 2/3 του μετώπου. Οι Γερμανοί στρατιώτες έφτιαξαν Χριστουγεννιάτικα δέντρα και ύψωσαν πανώ με: "ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ"

"Δεν πυροβολείται και Δεν πυροβολούμε"

κατα χιλιάδες περπατούσαν την ουδέτερη ζώνη, τραγουδώντας χριστουγεννιάτικους ύμνους και τραγούδια, έδειχνε ο ένας στον άλλο τις φωτογραφίες των αγαπημένων τους, μιλούσανε μεταξύ τους σαν παλιοί γνωστοί, αγκαλιάζε ο ένας τον άλλον, παίξανε μπάλλα, μέχρι που έψησαν και γουρουνόπουλα... και φάγανε παρέα. Συμφώνησαν ότι, αν οι αξιωματικοί τους τους ανάγκαζαν να πάρουν τα όπλα.. να τα σηκώσουν ψηλά και να αρνηθούν να πολεμήσουν. Γινόταν ένας χαμός... οι στρατιώτες που αρνιόταν να πολεμήσουν και οι αξιωματικοί που ερμήνευσαν αυτή την πράξη σαν προδοσία. Τον Μάρτη του 1915, η επιχείριση αδελφοποίησης ξεριζώθηκε και η μηχανή του θανάτου άρχισε πάλι να δουλεύει πλήρως. Την εποχή της ανακωχής στο 1918, υπολογίζονται σε 15 εκατομύρια άνθρωποι οι σκοτωμένοι. Λίγοι γνωρίζουν την ιστορία της Εκεχειρίας των Χριστουγέννων. Οι αρχηγοί του στρατού την κράτησαν μυστική.

Την μέρα των Χριστουγέννων του 1988, μια τοπική εφημερίδα της Boston Globe ανέφερε ότι το τοπικό radio FM έβγαλε στον αέρα μια Μπαλάντα που μιλούσε για την Εκεχειρία, και έγινε περιζήτητη.

Το γεγονός εντυπωσίασε τους πάντες. Η ιστορία της εκεχειρίας, πάει ενάντια στην εικόνα που έχουμε διδαχθεί... Μας δείχνει ένα Κόσμο.. όπως θα τον προτιμούσαμε να είναι... είναι όμορφο να το λέμε:

"Έγινε στ'αλήθεια μια φορά.."

Μας θυμίζει πόσο η ανθρώπινη ζωή είναι ασήμαντη και αδύναμη. Είναι σαν να νοιώθουμε ότι τα πιό βαθειά μας θέλω είναι σωστά.. Πραγματικά ο κόσμος θα μπορούσε να είναι διαφορετικός.

από το “We CAN Change the World: The Real Meaning of Everyday Life”

di David G. Stratman

(New Democracy Books, 1991).