Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ... η ΑΓΑΠΗ για την ΣΟΦΙΑ...
κι όπως έλεγαν οι Αρχαίοι μας Σοφοί....
η ΑΓΑΠΗ για την ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ της ΑΛΗΘΕΙΑΣ
για τα ΠΡΑΓΜΑΤΑ και για το ΓΙΑΤΙ των Πραγμάτων,
πέρα από τη επιφάνεια…
ΕΙΝΑΙ και ΘΑ ΕΙΝΑΙ στενά ΔΕΜΕΝΗ
με την ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΚΕΨΗ του Ανθρώπου…
επομένως και με την ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ..
και την ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ!
Μία από τις μεγαλες διαφορές που έχει..
η ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ και ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
με τις άλλες ΘΕΩΡΙΕΣ και ΔΟΞΑΣΙΕΣ είναι.. η εξ’ορισμού
ΑΠΟΔΟΧΗ ότι η ΑΛΗΘΕΙΑ ΔΙΕΡΕΥΝΑΤΑΙ συνεχώς…
ΔΕΝ ΤΗΝ ΚΑΤΕΧΕΙ ΚΑΝΕΙΣ… Αυτό αφήνει
ΑΝΟΙΧΤΟΥΣ τους Ορίζοντες της Ανθρώπινης Σκέψης…
άρα ωθεί τον ίδιο τον ΑΝΘΡΩΠΟ να γίνει ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ…
γιατί όπως είπε πολύ σωστά... ο ΣΕΝΕΚΑΣ...
"η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ μαθαίνει τον ΑΝΘΡΩΠΟ
να ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ και να ΔΡΑ… ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΝΑ ΜΙΛΑ!...
βάζοντας έτσι την βάση και τα ΟΡΙΑ..
μεταξύ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ και ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ...
"ΜΗΤΕ ΝΕΟΣ ΤΙΣ ΩΝ ΜΕΛΛΕΤΩ ΦΙΛΟΣΟΦΕΙΝ, ΜΗΤΕ ΓΕΡΩΝ ΥΠΑΡΧΩΝ ΚΟΠΙΑΤΩ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ. ΟΥΤΕ ΓΑΡ ΑΩΡΟΣ ΟΥΔΕΙΣ ΕΣΤΙΝ ΟΥΤΕ ΠΑΡΩΡΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΑΤΑ ΨΥΧΗΝ ΥΓΙΑΙΝΟΝ. Ο ΔΕ ΛΕΓΩΝ Η ΜΗΠΩ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΕΙΝ ΥΠΑΡΧΕΙΝ ΩΡΑΝ Η ΠΑΡΕΛΗΛΥΘΕΝΑΙ ΤΗΝ ΩΡΑΝ ΟΜΟΙΟΣ ΕΣΤΙ ΤΩ ΛΕΓΟΝΤΙ ΠΡΟΣ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΝ Η ΜΗ ΠΑΡΕΙΝΑΙ ΤΗΝ ΩΡΑΝ Η ΜΗΚΕΤΙ ΕΙΝΑΙ. ΩΣΤΕ ΦΙΛΟΣΟΦΗΤΕΟΝ ΚΑΙ ΝΕΩ ΚΑΙ ΓΕΡΟΝΤΙ, ΤΩ ΜΕΝ ΟΠΩΣ ΓΗΡΑΣΚΩΝ ΝΕΑΖΗ ΤΟΙΣ ΑΓΑΘΟΙΣ ΔΙΑ ΤΗΝ ΧΑΡΙΝ ΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ, ΤΩ ΔΕ ΟΠΩΣ ΝΕΟΣ ΑΜΑ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟΣ Η ΔΙΑ ΤΗΝ ΑΦΟΒΙΑΝ ΤΩΝ ΜΕΛΛΟΝΤΩΝ, ΜΕΛΕΤΑΝ ΟΥΝ ΧΡΗ ΤΑ ΠΟΙΟΥΝΤΑ ΤΗΝ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΝ, ΕΙΠΕΡ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΜΕΝ ΑΥΤΗΣ ΠΑΝΤΑ ΕΧΟΜΕΝ, ΑΠΟΥΣΗΣ ΔΕ ΠΑΝΤΑ ΠΡΑΤΤΟΜΕΝ ΕΙΣ ΤΟ ΤΑΥΤΗΝ ΕΧΕΙΝ."
ΑπάντησηΔιαγραφήΕΠΙΚΟΥΡΟΣ
Όσο είναι κανείς νέος ας μην αναβάλλει για το μέλλον τη φιλοσοφία, μα κι όταν γεράσει ας μην βαριέται να φιλοσοφεί.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓιατί για κανέναν δεν είναι ποτέ νωρίς και ποτέ αργά για ό,τι έχει να κάνει με την υγεία της ψυχής του.
Κι όποιος λέει πως δεν ήρθε ακόμα η ώρα για φιλοσοφία ή ότι πέρασε πια ο καιρός, μοιάζει με άνθρωπο, που λέει, πως δεν είναι ώρα τώρα για την ευτυχία ή πως δεν έμεινε πια καιρός γι’ αυτήν.
Πρέπει, λοιπόν, να φιλοσοφεί και ο γέρος και ο νέος: ο ένας ώστε καθώς γερνά, να νιώθει νέος μες στα αγαθά που του προσφέρει η χάρη των περασμένων· ενώ ο άλλος, αν και νέος, να είναι συνάμα και ώριμος, αφού δεν θα ‘χει αγωνία για το αύριο.
Χρειάζεται, λοιπόν, να στοχαζόμαστε τα όσα φέρνουν την ευδαιμονία, αφού όταν την έχουμε, έχουμε τα πάντα, και όταν τη στερούμαστε κάνουμε τα πάντα για να την αποκτήσουμε."
ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ
(Επιστολή προς Μενοικέα)
Αρχή όλων αυτών και το μέγιστο αγαθό είναι η ΦΡΟΝΗΣΗ
ΑπάντησηΔιαγραφήΓι’ αυτό και πολυτιμότερο από τη Φιλοσοφία είναι η Φρόνηση, διότι απ’ αυτήν όλες οι υπόλοιπες αρετές έχουν βγει, επειδή διδάσκει ότι δεν είναι δυνατόν να ζει κανείς ευχάριστα, χωρίς να ζει φρόνιμα, ηθικά και δίκαια, ούτε είναι δυνατόν να ζει κανείς φρόνιμα, ηθικά και δίκαια χωρίς να ζει ευχάριστα. Γιατί οι αρετές έχουν φυτρώσει από την ίδια ρίζα... με την ευχάριστη ζωή και... η ευχάριστη ζωή είναι αχώριστη από αυτές..."
Επίκουρος
(Επιστολή προς ΜΕΝΟΙΚΕΑ)
Η ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΑ ΘΕΩΡΙΑ θεωρείται σαν η Βάση της ΥΛΙΣΤΙΚΗΣ Θεωρίας… και μετά την Διατριβή του ΜΑΡΞ με τίτλο: «ΗΔιαφορά μεταξύ της φιλοσοφίας του Δημοκρίτου και του Επικούρου»… θεωρείται σαν η ΒΑΣΗ του ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΥ ΥΛΙΣΜΟΥ"
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτον ΚΗΠΟ... έτσι ονόμασε την ΣΧΟΛΗ του στη ΑΘΗΝΑ... η Ομάδα του ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ έψαχνε τις ΑΙΤΙΕΣ και τις ΣΚΕΨΕΙΣ (ΔΟΞΑΣΙΕΣ) της ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΔΥΣΤΥΧΙΑΣ… και σαν ΑΝΤΙΠΡΟΤΑΣΗ πρότεινε ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ (ΔΟΞΑΙ)… για την προοπτική μιας ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣ ΖΩΗΣ (ΖΕΙΝ ΗΔΕΩΣ)… που μπορεί να το φτάσει κάποιος με την ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ… και ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ και... ΠΡΟΣΠΑΘΩΝΤΑΣ να καταφέρει να έχει ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ στη ΖΩΗ και ΚΑΛΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ….
Η δική του "ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ" (4 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ) ήταν:
ΑΦΟΒΟΣ ο ΘΕΟΣ (Μή Φοβάσαι τον Θεό… δεν απειλεί… γιατί
"ούτε επιβραβεύει… ούτε τιμωρεί τον άνθρωπο")
ΑΝΥΠΟΠΤΟΝ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ (Ποτέ δεν τον συναντάς τον Θάνατο… γιατί " όταν εσύ υπάρχεις αυτός δεν σε επισκέφτεται κι όταν εκείνος έρχεται εσύ δεν υπάρχεις πιά..")
ΕΥΚΤΗΤΟΝ ΤΟ ΑΓΑΘΟΝ (Εύκολα "αποκτιέται το ΚΑΛΟ που πραγματικά χρειαζόμαστε..")
ΕΥΚΑΡΤΕΡΗΤΟΝ το ΔΕΙΝΟΝ ("Μπορεί να αντέξει ο Ανθρωπος τα ΔΕΙΝΑ που έρχονται στη Ζωή του..")
ΚΑΠΟΙΕΣ από τις ΣΚΕΨΕΙΣ (ΔΟΞΑΙ) του ΕΠΙΚΟΥΡΟΥ:
ΑπάντησηΔιαγραφή- Τίποτα δεν δημιουργείται ποτέ από το τίποτα.
- Ο ΚΟΣΜΟΣ ΔΕΝ δημιουργήθηκε από θεία παρέμβαση
- Ακόμα και αν υπάρχουν ΘΕΟΙ, αυτοί ΔΕΝ επιδρούν στον φυσικό κόσμο
- Η ΥΛΗ δεν καταστρέφεται σε τίποτα. (Υπάρχει δηλαδή…. η Αρχή της Διατήρησης της Υλης)
- Πρωταρχικά στοιχεία της ΥΛΗΣ δεν είναι στοιχεία που μπορούμε να αντιληφθούμε (φωτιά, αέρας, νερό κτλ), αλλά μικρά αδιαίρετα άφθαρτα σωματίδια (….εννοούσε τα ΑΤΟΜΑ)
-Τίποτα δεν μπορεί να γίνει ΑΙΣΘΗΤΟ.. αν δεν έχει υλική υπόσταση.
- Όλα τα σώματα είτε είναι άτομα, είτε προέρχονται από ένωση ατόμων. Αναμεσά τους υπάρχει το ΚΕΝΟ.- Τα άτομα βρίσκονται σε διαρκή κίνηση μέσα στο κενό. - Το σύμπαν είναι άπειρο. Δεν βρισκόμαστε στο κέντρο του σύμπαντος, ( αλλά είμαστε ένας από τους αναρίθμητους κόσμους ενός αχανούς σύμπαντος…)
- Οι κόσμοι και τα έμβια όντα δημιουργούνται από τυχαία γεγονότα.
- Αυτό που αποκαλούμε «ψυχή» είναι σωματική οντότητα με υλικά χαρακτηριστικά, (και δεν συνεχίζει να υπάρχει μετά τον θάνατο)
- Η αίσθηση είναι αξιόπιστη, διότι δεν μπορεί να αμφισβητηθεί από κάτι άλλο πιο αξιόπιστο από αυτήν.
"Πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι το μέλλον..
ΑπάντησηΔιαγραφήούτε είναι εξ ολοκλήρου δικό μας, ούτε δεν είναι.
Ώστε να μην περιμένουμε ότι σίγουρα θα είναι δικό μας,
ούτε εξ ολοκλήρου να απελπιζόμαστε ότι δεν θα είναι...."
ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ
"Γιατί ο βίος μας δεν έχει ανάγκη από παραλογισμούς
ΑπάντησηΔιαγραφήκαι κενές δοξασίες αλλά… από ζ ω ή χωρίς ταραχές."
ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ: Ηθικά Νικομάχεια.
ΑπάντησηΔιαγραφή"Δύο είναι, τα είδη της α ρ ε τ ή ς, η Διανοητική και η Ηθική.
Η Δ ι α ν ο η τ ι κ ή αρετή χρωστάει και τη γένεση και την αύξησή της κατά κύριο λόγο.. στη δ ι δ α σ κ α λ ί α (γιαυτό και εκείνο που χρειάζεται γι' αυτήν είναι η π ε ί ρ α και ο χ ρ ό ν ο ς)...
ενώ η η θ ι κ ή αρετή είναι αποτέλεσμα του έ θ ο υ ς (και το ίδιο της το όνομα, άλλωστε, μικρή μόνο διαφορά παρουσιάζει από τη λέξη έθος).
Αυτό ακριβώς κάνει φανερό ότι καμιά ΗΘΙΚΗ ΑΡΕΤΗ.. δεν υπάρχει μέσα μας εκ φύσεως. Πραγματικά, δεν υπάρχει πράγμα εφοδιασμένο από τη φύση με κάποιες ιδιότητες, που να μπορείς να το συνηθίσεις να αποκτήσει άλλες ιδιότητες.
Παράδειγμα η π έ τ ρ α: καμωμένη από τη φύση να πηγαίνει προς τα κάτω, δεν είναι δυνατό να συνηθίσει να πηγαίνει προς τα πάνω, έστω κι αν χιλιάδες φορές προσπαθήσει κανείς να της το μάθει πετώντας την και ξαναπετώντας την προς τα πάνω·
ούτε η φ ω τ ι ά μπορεί να συνηθίσει να πηγαίνει προς τα κάτω· γενικά δεν υπάρχει πράγμα καμωμένο από τη φύση να συμπεριφέρεται με έναν ορισμένο τρόπο, που να μπορεί να συνηθίσει να συμπεριφέρεται με άλλον τρόπο.
Συμπέρασμα: οι Α Ρ Ε Τ Ε Σ δεν υπάρχουν μέσα μας εκ φύσεως ― ούτε όμως και είναι αντίθετη προς τη φύση μας η γένεσή τους μέσα μας: η Φύση μας έκανε επιδεκτικούς στις αρετές, τέλειοι όμως σ' αυτές γινόμαστε.. με τη διαδικασία του έθους..."
Μετάφραση: Δ. Λυπουρλής (2002)
Αριστοτέλης. Ηθικά Νικομάχεια.
Βιβλίο Β'. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια.
Θεσσαλονίκη: "Ζήτρος
και συνεχίζει....
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπίσης: Για καθετί που το έχουμε από τη φύση, πρώτα έχουμε τη δυνατότητά του να ενεργήσει· στην ενέργεια την ίδια φτάνουμε ύστερα.. (το πράγμα γίνεται φανερό στις αισθήσεις μας· πραγματικά, τις αισθήσεις της όρασης ή της ακοής δεν τις αποκτήσαμε έχοντας δει ή έχοντας ακούσει πολλές φορές, αλλά αντίθετα: έχοντάς τες.. τις χρησιμοποιήσαμε· δεν τις αποκτήσαμε με τη χρήση)·
τις Α ρ ε τ έ ς όμως τις αποκτούμε.. αφού πρώτα τις εφαρμόσουμε στην Π ρ ά ξ η ― όπως ακριβώς γίνεται και στις άλλες Τ έ χ ν ε ς·
τα πράγματα δηλαδή, που πρέπει πρώτα να τα μάθουμε προτού αρχίσουμε να τα κάνουμε, τα μαθαίνουμε κάνοντάς τα·
π.χ. οικοδόμοι γίνονται χτίζοντας σπίτια, κιθαριστές παίζοντας κιθάρα· με τον ίδιο τρόπο γινόμαστε:
δ ί κ α ι ο ι κάνοντας δίκαιες πράξεις,
σ ώ φ ρ ο ν ε ς κάνοντας σώφρονες πράξεις,
α ν δ ρ ε ί ο ι κάνοντας ανδρείες πράξεις.
Την επιβεβαίωση μας την προσφέρει... και αυτό που γίνεται
στις Π ο λ ι τ ε ί ε ς· πραγματικά, οι νομοθέτες κάνουν καλούς
τους πολίτες τους α σ κώ ν τ α ς τους.. να αποκτούν τις συγκεκριμένες συνήθειες ― αυτή είναι η θέληση του κάθε νομοθέτη, και όσοι δεν τα καταφέρνουν σ' αυτό, δεν πετυχαίνουν στο έργο τους· σ' αυτό, άλλωστε, και διαφέρει τελικά... το ένα Πολίτευμα από το άλλο, το καλό από το λιγότερο καλό.
Μετάφραση: Δ. Λυπουρλής (2002)
Αριστοτέλης. Ηθικά Νικομάχεια.
Βιβλίο Β'. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια.
Θεσσαλονίκη: "Ζήτρος
Επίσης.....:
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ γένεση κάθε Α ρ ε τ ή ς και η φθορά της... έχουν την ίδια αρχή και γίνονται με τα ίδια μέσα ― έτσι ακριβώς γίνεται και στις Τέχνες: παίζοντας κιθάρα.. γίνονται και οι καλοί και οι κακοί κιθαριστές·
το ίδιο και οι οικοδόμοι και όλοι οι άλλοι: χτίζοντας με καλό τρόπο σπίτια θα γίνουν καλοί οικοδόμοι, χτίζοντάς τα όμως με κακό τρόπο θα γίνουν κακοί· αν δεν ήταν έτσι, δεν θα υπήρχε ανάγκη δασκάλου, και όλοι θα ήταν καλοί ή κακοί εκ γενετής.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις Α Ρ Ε Τ Ε Σ: κάνοντας αυτά που κάνουμε στην καθημερινή μας συνάφεια.. με τους άλλους ανθρώπους.. άλλοι γινόμαστε δίκαιοι και άλλοι άδικοι·
επίσης: κάνοντας αυτά που κάνουμε.. στις επικίνδυνες και φοβερές περιστάσεις της ζωής και αποκτώντας σιγά σιγά τη σ υ ν ή θ ε ι α.. να αισθανόμαστε φόβο ή θάρρος, άλλοι γινόμαστε... ανδρείοι και άλλοι δειλοί.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και σε σχέση με τις επιθυμίες και την οργή: άλλοι γίνονται σώφρονες και πράοι και άλλοι ακόλαστοι και οργίλοι, οι πρώτοι με το να συμπεριφέρονται έτσι στις περιστάσεις αυτές..
και οι άλλοι με τον αντίθετο τρόπο. Με δυο λόγια: οι έ ξ ε ι ς γεννιούνται από την επανάληψη όμοιων ενεργειών.
Γι' αυτό και πρέπει να φροντίζουμε οι ενέργειές μας να έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, αφού οι έ ξ ε ι ς είναι τελικά αντίστοιχες προς τις διαφορές.. που οι ενέργειες αυτές παρουσιάζουν μεταξύ τους. Δεν έχει λοιπόν μικρή σημασία να αποκτά κανείς όσο γίνεται πιο νέος αυτές ή εκείνες τις συνήθειες, ίσα ίσα έχει πολύ μεγάλη σημασία, ή μάλλον σημαίνει το παν.
Μετάφραση: Δ. Λυπουρλής (2002)
Αριστοτέλης. Ηθικά Νικομάχεια.
Βιβλίο Β'. Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια.
Θεσσαλονίκη: "Ζήτρος"